Chociaż alkohol jest głęboko zakorzeniony w polskiej kulturze, należy pamiętać o tym, że etanol to trucizna. Nadużywanie alkoholu powoduje szereg zmian w organizmie człowieka. Część z nich jest odwracalna, jednak gdy dopuścimy do głębokiego alkoholizmu, pewne szkody mogą okazać się trwałe. Uzależnieni borykają się z szeregiem problemów zdrowotnych, które dotyczą całego organizmu.
Dolegliwości zdrowotne związane z nadużywaniem alkoholu
Jedne z pierwszych dolegliwości dotyczą przewodu pokarmowego, na całym jego odcinku. Błony śluzowe zmagają się z przewlekłym stanem zapalnym, pojawiają się choroby przyzębia, refluks żołądkowo-przełykowy nudności i wzdęcia, a także owrzodzenia żołądka i dwunastnicy oraz żylaki.
Alkoholizm znacznie zwiększa ryzyko zachorowania na chorobę nowotworową i zwiększa podatność na różnego rodzaju infekcje. U alkoholików zaburzone jest wchłanianie substancji odżywczych i mineralnych z pokarmu, co skutkuje na przykład anemią i osteoporozą. Toksyczny wpływ alkoholu prowadzi do polineuropatii, czyli uszkodzenia wielu różnych nerwów. Konsekwencje stanowią m.in. zaburzenia czucia, mrowienia lub dolegliwości bólowe w całym ciele, a także pogorszone widzenie, niedowłady i porażenia. Na skutek nadużywania alkoholu dochodzi również do problemów ze zdrowiem psychicznym. Mowa o psychozie alkoholowej, której towarzyszą omamy oraz urojenia. Alkoholicy mają skłonności do skrajnych zachowań, agresji oraz myśli samobójczych. Zmagają się z zaburzeniami funkcji poznawczych, na przykład problemami z pamięcią. Oprócz tego odczuwają wyraźny spadek libido. U mężczyzn może pojawić się impotencja, a u kobiet zaburzenia miesiączkowania.
Trwałe skutki alkoholizmu
Najbardziej obciążony alkoholem narząd wewnętrzny to wątroba, która odpowiada za metabolizowanie toksyn. U alkoholików dochodzi do stłuszczenia wątroby. Narząd ten może ulegać regeneracji, jednak trzeba dać mu na to odpowiednią ilość czasu. Jeśli tego nie zrobimy, powstaje przewlekłe, alkoholowe zapalenie wątroby. Jego następstwem są zwłóknienia doprowadzające do nieodwracalnej marskości wątroby. Alkohol wpływa także na zdrowie trzustki, mogąc wywołać jej ostre albo przewlekłe zapalenie. Dochodzi do zaburzenia gospodarki węglowodanowej i chorób przewlekłych, na przykład cukrzycy. Kolejne negatywne skutki zdrowotne nadużywania alkoholu to nadciśnienie tętnicze i zaburzenia rytmu serca. Alkoholicy mają podwyższone ryzyko zawału serca oraz udaru mózgu.
Detoks alkoholowy pod okiem specjalistów – ile trwa i na czym polega?
Organizm wyniszczony przewlekłym nadużywaniem alkoholu wyjątkowo źle reaguje na próbę zerwania z nałogiem. Nie oznacza to jednak, że nie powinno się podejmować takich prób. Zawsze warto zerwać z alkoholizmem, jednak najbezpieczniej dla swojego zdrowia i życia zrobić to pod okiem specjalistów. Placówki leczenia uzależnień oferują tzw. detoks alkoholowy. To przerwanie ciągu alkoholowego połączone z regularnym oczyszczaniem i odżywianiem organizmu. Przebywając w placówce odwykowej, alkoholik znajduje się pod ciągłą opieką lekarską, co znacznie ułatwia mu przejście przez trudne do pokonania fazy zespołu abstynencyjnego.
Po trafieniu do dobrej kliniki leczenia uzależnień osoba uzależniona bierze udział w rozmowie z lekarzem, który weryfikuje ogólny stan zdrowia oraz psychologiem, który sprawdza stan psychiczny pacjenta. Detoks alkoholowy trwa zwykle od 7 do 10 dni. Może jednak ulec wydłużeniu, jeśli dana osoba zmaga się z wyjątkowo silnym uzależnieniem lub dodatkowymi chorobami i dolegliwościami. O zakończeniu detoksu mówimy wtedy, gdy z organizmu osoby uzależnionej zostaną usunięte wszystkie szkodliwe substancje, co doprowadza do ponownej równowagi metabolicznej. Wówczas ustępują także fizyczne i psychiczne objawy zespołu abstynencyjnego. W trakcie detoksu alkoholowego pacjentowi kliniki leczenia uzależnień często podaje się kroplówki witaminowo-mineralne, mające na celu nawodnienie oraz odżywienie organizmu. W razie potrzeby wdrażane jest leczenie farmakologiczne, na przykład środki przeciwbólowe, przeciwzapalne, nasenne, uspokajające. Zawsze dostosowywane są bezpieczne dawki, które nie zagrażają zdrowiu i życiu pacjenta, nie stanowiąc także ryzyka kolejnego uzależnienia.
Ułatwione przechodzenie faz zespołu abstynencyjnego
Zerwanie z nałogiem alkoholowym jest tak trudne nie tylko z powodu przyjemności czerpanej ze spożywania alkoholu. Przede wszystkim przeszkodę w skutecznym leczeniu uzależnienia stanowią fizyczne i psychiczne objawy zespołu abstynencyjnego. Ponieważ u wszystkich alkoholików są one bardzo podobne, specjaliści wyszczególnili dwie fazy zespołu abstynencyjnego. Zarówno w pierwszej, jak i w drugiej fazie zespołu abstynencyjnego nieocenione wsparcie i bezpieczeństwo zapewnia rzetelna opieka lekarska. Oprócz leczenia farmakologicznego każdy pacjent ma dostęp do opieki psychoterapeutycznej.
W pierwszej fazie zespołu abstynencyjnego mamy do czynienia przede wszystkim z fizycznymi objawami głodu alkoholowego. Alkoholicy odczuwają zatem m.in. ból głowy oraz mięśni, wzmożoną potliwość oraz gwałtowne skoki ciśnienia. Dyskomfort może wywoływać nudności, wymioty i biegunkę. Niekiedy przerwanie ciągu alkoholowego stanowi tak silny szok dla organizmu, że powoduje on zaburzenia pracy serca lub niewydolność innych narządów.
Wielu uzależnionych z przekonaniem stwierdza, iż druga faza zespołu abstynencyjnego jest znacznie trudniejsza do wytrzymania. Dotyczy bowiem występowania objawów natury psychicznej. Również wtedy potrzebna jest opieka lekarska oraz spokojne, bezpieczne warunki odwyku. Alkoholicy zmagają się przede wszystkim z silnym rozdrażnieniem. Doświadczają zaburzeń w rytmie snu, mają napady agresji. Mogą popadać w stany depresyjne, mieć myśli samobójcze lub doświadczać omamów. Takie objawy słabną z każdym dniem, dlatego nie należy się im poddawać.
Co daje detoks alkoholowy i jakie są po nim perspektywy?
Chociaż detoks alkoholowy stanowi duże wyzwanie dla każdego alkoholika, w rzeczywistości jest on dopiero początkiem walki z alkoholizmem. To nieuleczalna choroba, która wymaga codziennego podejmowania decyzji o abstynencji. Znacznie łatwiej mierzyć się z takimi wyzwaniami po pobycie w profesjonalnej placówce odwykowej, której personel zadba o spokojne warunki oraz wzmocnienie organizmu pacjenta. Po detoksie o wiele łatwiej zapanować nad swoją sytuacją życiową i zmierzyć się z problemami, które stworzył alkohol. Pacjent ośrodka leczenia uzależnień jest kierowany na dalszą psychoterapię, mogąc uczestniczyć w spotkaniach indywidualnych albo grupowych.
Artykuł powstał przy współpracy z Prywatny Ośrodek Leczenia Uzależnień Arka